ACELE KAMULAŞTIRMA
Kamulaştırmada, idare tarafından taşınmaz üzerinde hak sahibi olan kişilerin ait mülkiyet hakkını sınırlandırılmakta ve yasal bir süreç başlatılmaktadır. “Kamulaştırma” için öncelikle kamu yararı kararının alınması, kamulaştırmaya idarece hazırlık süreçleri, tarafların uzlaşmaya davet edilmesi, uzlaşmanın olmadığı durumlarda idare lehine tescili için dava açılması bu süreçlerden bazılarıdır.
Kamulaştırmayı yapan idare ancak bu süreçlerin tamamlanmasından sonra taşınmazlar üzerinde tasarruf yetkisine sahip olur. Kamulaştırmada satın alma usulü esas olmakla birlikte Kanunun 27. Maddesinde düzenlenen Acele Kamulaştırmada ise “acele ve istisnai haller” dikkate alınarak idareye bir an önce taşınmaz üzerinde tasarruf yetkisi verilmektedir.
Kamulaştırma Kanunu Madde 27
3634 sayılı Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanununun uygulanmasında yurt savunması ihtiyacına veya aceleliğine Cumhurbaşkanınca karar alınacak hallerde veya özel kanunlarla öngörülen olağanüstü durumlarda gerekli olan taşınmaz malların kamulaştırılmasında kıymet takdiri dışındaki işlemler sonradan tamamlanmak üzere ilgili idarenin istemi ile mahkemece yedi gün içinde o taşınmaz malın 10 uncu madde esasları dairesinde ve 15 inci madde uyarınca seçilecek bilirkişilerce tespit edilecek değeri, idare tarafından mal sahibi adına 10 uncu maddeye göre yapılacak davetiye ve ilanda belirtilen bankaya yatırılarak o taşınmaz mala el konulabilir.
Mahkemece verilen taşınmaz mala el koyma kararı tapu müdürlüğüne bildirilir. Taşınmaz malın başkasına devir, ferağ veya temlikinin yapılamayacağı hükmü tapu kütüğüne şerh edilir. El koyma kararından sonra taşınmaz mal 20 nci madde uyarınca boşaltılır.
İdare “acele kamulaştırma davası” açar ve mahkeme tarafından hak sahiplerine tebligat göndermeden taşınmazın bedelinin tespiti yaptırılır. Tespit edilecek bu bedel hak sahipleri adına bankaya yatırılır ve mahkemece davanın kabulüne karar verilir. Ancak bu dava tespit niteliğinde olduğundan tapu kaydı idareye geçmez ve tespit edilen bedel taşınmazın nihai bedeli değildir. Ancak tespit edilen bu bedel esas alınarak idare ile hak sahibi uzlaşırsa kamulaştırma süreci sona erer ve taşınmaz idare adına tescil edilir.
Acele kamulaştırmada kamulaştırma işleminden itibaren genellikle 6 ay içinde idare tarafından bedel tespit ve tescil davası açılmaktadır. Bu dava sonucunda tespit edilen bedel acele kamulaştırma davasında tespit edilip bankaya yatırılan bedelden farklı ise son yapılan bedel tespit işlemi üzerinden taşınmazın nihai kamulaştırma bedeli hükmedilir ve eksik ödemeler tamamlattırılarak taşınmazın idare adına tesciline karar verilir. Kamulaştırma davasının avukatınız tarafından takip edilmesi taşınmazınızın güncel rayiç bedelinden kamulaştırılması adına önem arz etmektedir.